Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Estello-jauno(-dóu-Pourtugau)
Gagea lusitanica
Liliaceae Liliaceae
Nom en français : Gagée du Portugal.
Descripcioun :L'estello-jauno-dóu-Poutugau, di proun raro au nostre, trachis dins li tepiero roucaiouso e secarouso de colo sus cauquié. Es uno planto que flouris pas mau, li fueio basalo soun drecho, longo, councavo amé lou bout se à la flourido. Es pancaro marcado sus la tiero di planto aparado (listo roujo) mai la fau counsidera coume se l'èro que trachis à-n-un soulet endré de Ventùri.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 10 cm
Fueio : Costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gagea
Famiho : Liliaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 15 à 19 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 m
Aparado :
Vo
Mars à abriéu
Liò : Tepiero roucaiouso
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Iberìo-Prouvènço
Ref. sc. : Gagea lusitanica Terracc., 1904